Kennisbank
Een beknopt overzicht van biasen, heuristieken, psychologische effecten, onderliggende fundamentele concepten, belangrijke denkers en literatuur op het gebied van complexe besluitvorming.
Wilt u meer lezen? Meld u dan aan als Member.
Action Bias
Action Bias (ook wel bekend als het "actie-bias" effect) is een fenomeen waarbij mensen geneigd zijn om actie te ondernemen in plaats van af te wachten, zelfs als afwachten de beste optie is. Het kan optreden in verschillende situaties, zoals bij het nemen van beslissingen, het oplossen van problemen, en in teamsettings.
Attentional Bias
Attentional bias (ook wel aandachtsbias genoemd) is een cognitieve vooringenomenheid waarbij onze aandacht wordt getrokken naar bepaalde stimuli of informatie, terwijl we andere stimuli of informatie negeren. Dit gebeurt vaak onbewust en kan het gevolg zijn van persoonlijke voorkeuren, ervaringen of emoties.
Confirmation Bias
Bevestigingsvooroordeel of confirmation bias is een cognitieve vooringenomenheid waarbij mensen de neiging hebben om informatie te zoeken, te interpreteren en te onthouden op een manier die hun bestaande overtuigingen en hypothesen bevestigt en andere informatie te negeren die niet overeenkomt met hun overtuigingen.
Extrinsic Incentive Bias
De extrinsieke incentiveneiging is het fenomeen waarbij individuen worden gemotiveerd door externe prikkels of beloningen, zoals geld, promotie, of andere vormen van erkenning, in plaats van intrinsieke motivatie, zoals interesse in de activiteit zelf. Dit kan leiden tot irrationele beslissingen en gedrag, waarbij individuen zich voornamelijk richten op het verkrijgen van de beloning in plaats van de kwaliteit van hun werk.
In-group Bias
In-group bias (in-groepsbevooroordeeldheid) is een cognitieve vertekening waarbij mensen een positievere kijk hebben op de leden van hun eigen groep in vergelijking met de leden van andere groepen. Het kan gebaseerd zijn op verschillende criteria, zoals etniciteit, religie, nationaliteit of sociale klasse.
Anchoring Bias
Het ankereffect (ook wel bekend als "ankerbias") is een cognitieve vooringenomenheid waarbij mensen onbewust beïnvloed worden door de eerste informatie die ze ontvangen bij het nemen van beslissingen. Deze informatie, ook wel het "anker" genoemd, kan de latere besluitvorming beïnvloeden, zelfs als het anker geen logische relatie heeft met de uiteindelijke beslissing.
Framing Bias
De framing bias (ook wel het framing-effect genoemd) is een cognitieve vooringenomenheid waarbij mensen hun beslissingen laten beïnvloeden door de manier waarop informatie aan hen wordt gepresenteerd. Het effect treedt op wanneer dezelfde informatie anders wordt geformuleerd of gepresenteerd, en dit een verschil maakt in hoe mensen de informatie interpreteren en welke beslissing ze nemen.
Hindsight Bias
Hindsight bias, ook bekend als de "ik wist het allemaal-along"-bias, is een cognitieve vooringenomenheid waarbij mensen de neiging hebben om achteraf te geloven dat een uitkomst voorspelbaarder was dan het eigenlijk was voordat de uitkomst bekend was. Kortom, mensen hebben de neiging om te geloven dat ze al wisten wat er zou gebeuren nadat het al gebeurd is.
Information Bias
Informatiebias verwijst naar het fenomeen waarbij beslissingen worden beïnvloed door de hoeveelheid informatie die beschikbaar is, zelfs als die informatie niet relevant of nuttig is voor de beslissing. Dit kan ertoe leiden dat mensen onnodig veel informatie verzamelen, wat leidt tot vertragingen in het besluitvormingsproces, of dat ze zich richten op irrelevante informatie en belangrijke details over het hoofd zien.